Madeline Halpert
BBC News, New York
Donald Trump’ın, ABD tarihinde bir ceza davasında yargılanan ilk eski ABD Başkanı olacağı dava Pazartesi günü New York’ta başlıyor.
Trump, 2016 seçimlerinden kısa bir süre önce eski porno film yıldızı Stormy Daniels’a yaptığı ödemeyi örtbas etmek için kayıtlarda tahrifat yapmakla suçlanıyor.
77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde dört yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Ancak hapis cezasından kurtulma ihtimali de bulunan Trump, bunun yerine para cezasına da çarptırılabilir.
Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor.
Kasım ayında seçime gidecek ABD’de Trump, Cumhuriyetçilerin Başkan aday adaylarından birisi. Trump bu tarihi dava nedeniyle, seçimden aylar önce hüküm giymiş bir suçlu haline gelebilir.
Harvard Üniversitesi Kennedy School’da tarih ve kamu politikası profesörü olan Alex Keyssar, “Bu eşi benzeri görülmemiş bir durum. Bununla uzaktan yakından kıyaslanabilecek hiçbir şey olmadı” değerlendirmesini yaptı.
Pazartesi günü jüri seçimiyle başlayacak olan davanın altı-sekiz hafta arasında sürmesi bekleniyor.
Davanın Trump’ın eski avukatı Michael Cohen üzerinden ödeme etrafında şekillenmesi bekleniyor.
Davada 57 yaşındaki Cohen’in, Trump ile yaşadığı iddia edilen ilişki hakkında sessiz kalması karşılığında Daniels’a 130 bin dolar ödeme yapmaya yönlendirildiği yer alıyor. Savcılar ise bunu 2016 seçimlerini “yasadışı bir şekilde etkileme” girişimi olarak tanımlıyor
ABD’de sus payı ödemeleri yasa dışı değil. Ancak Manhattan Bölge Savcılığı, Trump’ın Cohen’e yaptırdığı ödemeyi yasal giderler olarak uygunsuz bir şekilde kaydederek suç işlediğini iddia ediyor.
Trump toplamda 34 kez birinci dereceden ticari kayıtlarda tahrifat yapmakla suçlanıyor. Bir karara varılması için 12 jüri üyesinin de Trump’ın belirli bir suçlamadan suçlu ya da suçsuz olduğu konusunda hemfikir olması gerekiyor.
Manhattan’daki duruşmada Cohen, Daniels ve Trump’ın skandal nedeniyle hapse giren kişisel avukatı da dahil olmak üzere birçok kişinin ifade vermesi bekleniyor.
Trump, jürili duruşmanın ertelenmesi ve ağırlıklı olarak Demokratlardan oluşan Manhattan’dan taşınması için bazı girişimlerde bulundu ancak başarısız oldu.
Trump’ın davayı defalarca siyasi amaçlı olarak nitelendirdi. Hakim ise Trump’ı tanıklar da dahil olmak üzere davayla ilgili kişiler hakkında kamuoyu önünde yorum yapmasını yasaklayan bir yayın yasağı kararına imza attı.
Trump, internet üzerinden hakimin kızını hedef alınca, yayın yasağının süresi de uzatıldı.
Trump ekibi yayın yasağının anayasaya aykırı olduğunu ve ifade özgürlüğü haklarını ihlal ettiğini savundu.
Bu ceza davası Donald Trump’ın bu yıl karşı karşıya olduğu dört davadan biri. Ancak 2024 seçimlerinden önce gerçekleşecek tek duruşma olabilir.
Trump, suçlu bulunsa bile, uzmanlar hapse girme ihtimalinin düşük olduğunu söylüyor. Hapse girse bile ABD yasalarına göre hala başkan olarak görev yapabilir.
Ancak Keyssar, Trump’ın mahkumiyetinin, ilk kez bir suçlunun büyük bir partinin başkan aday adayı anlamına geleceğini söyledi.
“Bu konuda dikkat çekici olan şey, seçmenlerin önemli bir bölümünü rahatsız etmiyor gibi görünmesi” diyen Keyssar, Trump’ın popülaritesinin suç iddianamelerinin bir sonucu olarak zarar görmediğini belirtti.
Trump neyle suçlanıyor?
2016 yılında porno yıldızı Stormy Daniels farklı medya kuruluşlarını arayarak Donald Trump ile 2006’da yaşadığını iddia ettiği ilişkinin görüntülerini satmayı teklif etti.
Trump’ın avukatı Michael Cohen, Daniels’in sessiz kalması için ona 130 bin dolar ödedi.
Bu yasadışı değildi. Ancak Trump’ın Cohen’e yaptığı ödeme yasal ücretler olarak kayda geçirildi. Savcılar bunun resmi kayıtlarda sahtecilik olarak yorumlanabileceğini ve bir suç teşkil edebileceğini savunuyor.
Savcılar bunun seçim yasasını çiğnediğini de iddia ediyor. Çünkü Trump’ın Daniels’a yaptığı ödemeleri saklama girişimi, seçmenlerin porno yıldızıyla ilişkisi olduğunu bilmesini istememesinden kaynaklanıyordu.
Yanlış kayıt yaparak bir suçu örtbas etmek daha ciddi bir suçlama sayılıyor.
Geçmişte siyasetçileri, seçim kampanyası finansmanı ile kişisel harcamaları arasındaki sınırı aşmakla suçlama girişimleri başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
